งานวิจัย
ในระยะ ที่ผ่านมา สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.) ได้สนับสนุนการศึกษา การหาข้อมูล และการหามาตรการแก้ไขเรื่องก๊าซเรือนกระจก ภาวะโลกร้อน และการเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศที่อยู่บนพื้นฐานความรู้ความเข้าใจที่ถูกต้องและสอดคล้องกับบริบทของประเทศ และติดตามตลอดจนสนับสนุนการศึกษาประเด็นการเจรจาระหว่างประเทศเรื่องภาวะโลกร้อน แต่ความรู้เรื่องการปรับตัวต่อการเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศในประเทศไทยนั้นยังมีอยู่น้อยและมีข้อจำกัดในกรอบการพิจารณาอยู่มาก ซึ่งต้องการการศึกษาวิจัยเพื่อสร้างความเข้าใจถึงการปรับตัวต่อความเสี่ยง จากสภาพอากาศในอนาคตและการทำความเข้าใจถึงเงื่อนไขต่างๆ ที่ทำให้สามารถจัดตั้งดำเนินการแนวทางนั้นๆ อีกทั้งเงื่อนไขที่ทำให้การดำเนินการปรับตัวประสบผลสำเร็จ และการประเมินประสิทธิภาพและประสิทธิผลภายใต้เงื่อนไขต่างๆ เพื่อที่จะได้นำไปสู่การจัดตั้งและขยายผลในพื้นที่อื่นๆ หรือเป็นกระบวนการและข้อมูลนำเข้าให้กับการวางแผนระยะยาวของพื้นที่หรือภาค ส่วนต่างๆ
สกว. จึงประกาศรับข้อเสนอโครงการวิจัยใน “ชุดโครงการการปรับตัวต่อการเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศ” เพื่อเชิญชวนนักวิจัย ผู้ที่มีประสบการณ์ทำงานวิจัยกับชุมชน และผู้ที่มีความรู้และสนใจในเรื่องดังกล่าว โดยมี วัตถุประสงค์ดังนี้
- เพื่อขยายความรู้และความเข้าใจในกรอบความคิดทางด้านการศึกษาและการวาง ยุทธศาสตร์การปรับตัวต่อการเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศในบริบทที่เหมาะสมและสนับ สนุนยุทธศาสตร์การพัฒนาระยะยาว โดยมีเป้าหมายถึงทั้งกลุ่มนักวิจัย ภาคประชาสังคม และภาคนโยบาย
- เพื่อนำเสนอทางเลือกเชิงนโยบายต่อการบูรณาการประเด็นด้านการเปลี่ยนแปลง ภูมิอากาศต่อนโยบายระยะยาวของประเทศ / ลุ่มน้ำ / จังหวัด / ชุมชน และนำเสนอการจัดตั้งกระบวนการในชุมชนเพื่อสนับสนุนการวางแผนที่นำไปสู่การ ดำเนินการในพื้นที่ และนำเสนอแผนหรือยุทธศาสตร์นำร่องในพื้นที่เพื่อบริหารจัดการความเสี่ยงจาก สภาพภูมิอากาศซึ่งมุ่งเป้าให้ชุมชน และ/หรือพื้นที่มีขีดความสามารถสูงขึ้นในการต้านรับความเสี่ยงในรูปแบบที่หลากหลาย
โดย สกว. ได้ให้การสนุบสนุนโครงการวิจัยด้านการปรับตัวต่อการเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศในประเทศไทยไปแล้ว ดังนี้
โครงการอยู่ระหว่างดำเนินการ
2556:
- การปรับตัวของเกษตรปลูกข้าวในทุ่งระโนดต่อการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ
- พัฒนารูปแบบชุมชนและที่อยู่อาศัยของผู้มีรายได้น้อยในจังหวัดเชียงใหม่เพื่อรับมือกับความเสี่ยงจากการเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศ: กรณีศึกษาน้ำท่วม
- แนวทางการวางผังเมืองเพื่อรับมือต่อความเสี่ยงต่อภาวะน้ำท่วมในอนาคตจากอิทธิพลของการเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศ กรณีศึกษา เทศบาลนครสมุทรปราการ
2555:
โครงการเสร็จสิ้นสมบูรณ์
2556:
- การออกแบบและพัฒนาแบบจำลองเพื่อประเมินความเสี่ยงของเมืองในประเทศไทยเพื่อสนับสนุนการตัดสินใจในการบริหารความเสี่ยงและการปรับตัวต่อการเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศ: ระยะที่ 1 การพัฒนาแบบจำลองต้นแบบ
- การประเมินและวิเคราะห์แนวโน้มความเสี่ยงของพื้นที่ศึกษานำร่องในบริบทของจังหวัดต่อสภาพอากาศแปรปรวนและการเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศเพื่อจัดทำกรอบการศึกษาด้านการปรับตัวต่อภูมิอากาศแบบบูรณาการเชิงพื้นที่แบบองค์รวม
2555:
- บ้านพักอาศัยพื้นถิ่นกับความสามารถในการรับมือต่อความเสี่ยงจากผลกระทบของการเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศ: กรณีศึกษา ชุมชนริมน้ำ อ.เสนา จ.พระนครศรีอยุธยา
2554:
- ความเปราะบาง การสื่อสารความเสี่ยง และการปรับตัวของเกษตรกรในการบริหารจัดการทรัพยากรน้ำ เพื่อรองรับความเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศในเขตอำเภอบางน้ำเปรี้ยว จังหวัดฉะเชิงเทรา
- กลไกการขับเคลื่อนการปรับตัวของชุมชนต่อการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ: กรณีศึกษาเปรียบเทียบเครือข่ายลุ่มน้ำปะเหลียน จังหวัดตรัง และเครือข่ายลุ่มน้ำประแส จังหวัดระยอง
- การปรับตัวของเกษตรกรชาวนาทุ่งกุลาร้องไห้ต่อการเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศ
- แนวทางการวางแผนด้านผังเมืองเพื่อรองรับความเสี่ยงจากการเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศ: กรณีศึกษาปัญหาน้ำท่วมและแนวทางการจัดการน้ำท่วมในเขตผังเมืองรวมพุนพิน จังหวัดสุราษณ์ธานี